Αγρομετεωρολογικές Εφαρμογές

• ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Η αναφορά αυτή στο λήθαργο βοηθά τους δενδροκαλλιεργητές : να διαπιστώσουν εάν τα φυλλοβόλα δέντρα τους έχουν διακόψει ομαλά ή όχι τον λήθαργο στον οποίο μπαίνουν από το Φθινόπωρο και να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, να προσδιορίσουν τις ημερομηνίες για την έγκαιρη αντιμετώπιση των εχθρών και ασθενειών και τέλος να προγραμματίσουν τις χειμωνιάτικες καλλιεργητικές εργασίες (κλαδέματα).

Για τη διακοπή του ληθάργου τα δέντρα χρειάζεται να δεχθούν την επίδραση ενός αριθμού ωρών χαμηλών θερμοκρασιών (0 0C – 7,2 0C), ο οποίος ποικίλει μεταξύ των καλλιεργειών και των ποικιλιών τους. Για παράδειγμα, στην Εύκρατη Δενδροκομική Ζώνη ο αριθμός των ωρών μεταξύ 0 0C – 7,2 0C που απαιτείται για τη διακοπή του ληθάργου σε ποικιλίες μηλιάς κυμαίνεται μεταξύ 700-1800(1). Ωστόσο υπάρχουν και ποικιλίες μηλιάς που χρειάζονται λιγότερες ώρες για να ευδοκιμήσουν, όπως η ποικιλία Fuji (1).

Η ομαλή διακοπή του ληθάργου, η οποία συμπίπτει με το φούσκωμα του οφθαλμού των δέντρων (Βλαστικό Στάδιο Β), έχει ως αποτέλεσμα την κανονική ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών και την καρπόδεση.

Στάδιο Β

Σε αντίθεση, η μη κανονική (ανεπαρκής) διακοπή του ληθάργου συνεπάγεται το σχηματισμό ατελών ανθέων και πτώση των ανθοφόρων οφθαλμών, με αποτέλεσμα τη μειωμένη καρποφορία (ακαρπία). Παράδειγμα μη κανονικής διακοπής του ληθάργου παρατηρείται στη Β. Ελλάδα στην πολύ πρώιμη ποικιλία Βερυκοκιάς Aurora, καθώς και στην ποικιλία Luizet που απαιτεί >600 ώρες χαμηλών θερμοκρασιών.

• AΝΑΓΚΕΣ ΣΕ ΨΥΧΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΟΦΟΡΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ ΟΠΩΡΟΦΟΡΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥ ΛΗΘΑΡΓΟΥ ΤΟΥΣ

Ενδεικτικά

⁽¹⁾ University of Maryland: Raintree Nursery – Chill Hours

⁽²⁾ University of California: Fruit and Nut Research and Information Center. Prune Chilling             Prediction Model

⁽³⁾ Βασιλάκης, Μ. 2004. Γενική και Ειδική Δενδροκομία, σελ. 755

⁽⁴⁾ Νάνος, Γ. 2014. Σημειώσεις Δενδροκομίας Ι, Βόλος, σελ. 44

⁽⁵⁾ Βαφειάδης Θ. 2013. Ποιοτικά Χαρακτηριστικά των καρπών συμπύρηνων ποικιλιών ροδακινιάς. Τμήμα Φυτικής Παραγωγής ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης (Πτυχιακή Διατριβή)

⁽⁶⁾ https://www.crfg.org/pubs/ff/kiwifruit.html

• ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΩΝ (0 ⁰C – 7,2 ⁰C) 

Κατά την περίοδο του ληθάργου των οπωροφόρων δέντρων, από κλιματικά στοιχεία της 3Δ α.ε. προκύπτει ότι οι πιο κρύοι μήνες είναι ο Δεκέμβριος και ο Ιανουάριος. Σε πολλές περιοχές σημειώνονται χαμηλές θερμοκρασίες μέσα στον Νοέμβριο μήνα, γι’ αυτό ο υπολογισμός των θερμοκρασιών αυτών (chill hours) αρχίζει από 1η Νοεμβρίου και διαρκεί μέχρι τέλος Φεβρουαρίου, επειδή η διακοπή του ληθάργου συμβαίνει κατά τη διάρκεια του Φεβρουαρίου, όταν οι ποικιλίες των δέντρων βρίσκονται στο βλαστικό στάδιο ¨Β – φούσκωμα οφθαλμών.

Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται οι ώρες χαμηλών θερμοκρασιών (00C – 7,20C) σε πεδινές περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, (δεδομένα από το Αγρο-Μετεωρολογικό Δίκτυο της 3Δ α.ε.) για την περίοδο 2015-2016.

• ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ

Από την σύγκριση των δύο πινάκων ή εφόσον ο κάθε δενδροκαλλιεργητής ή ομάδα παραγωγών γνωρίζει τι ανάγκη έχει η ποικιλία-ες του(ς), σε χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να διαπιστώσει, με τη σύμφωνη γνώμη του Γεωργικού τους Συμβούλου, αν διέκοψαν κανονικά ή όχι τον λήθαργό τους, ή ότι έχουν επιλέξει το κατάλληλο είδος οπωροφόρου και την ποικιλία για την περιοχή του.

Συστήνεται, όταν αγοράζονται δενδρύλλια να ζητείται και ο αριθμός ωρών ψύχους που χρειάζεται η ποικιλία για να διακόψει τον λήθαργο.